نوآوری 

نوآوری، آفرینش  و به کارگیری افکار و راه های نوین  و خلاقانه در اجرای امور به منظور بهبود و اصلاح آنها است . در واقع نوآوری جریان بخش ایده هایی است که  جدید هستند . از این رو تمامی نوآوری ها به نوعی انعکاس یک تغییر هستند . با توجه به این اصل که هر تغییری الزاما یک نوآوری نیست.

یوزف شومپیتر اولین کسی بود که نوآوری را در غالب مفهوم علمی آن بیان نمود .در واقع وی در پی شناخت عوامل موثر بر رشد اقتصادی کشورها بود که در این راستا به نقش و اهمیت حیاتی نوآوری در رشد شرکت ها پی برد.

بر اساس نظریه وی،نوآوری به یکی از اشکال زیر ظاهر می شود:

1. معرفی وتجاری کردن محصول یا خدمت یا بهبود اساسی در کاربرد محصولات وخدمات موجود
2. معرفی فرآیند تولید جدید یا بهبود اساسی در فرآیندهای کاری موجود
3. توسعه منابع تامین کننده مانند مواد اولیه،تجهیزات ودیگر ورودی ها
4. ایجاد تغییرات اساسی در ساختارهای صنعتی وسازمانی

تقسیم بندی انواع نوآوری

مفهوم نوآوری آمیخته ای برآمده از چندین دانش پیش زمینه است ؛ از این رو شناخت انواع و ابعاد آن نیز کار ساده ای نخواهد بود اما برای درک بهتر این مفهوم چند وجهی در کلان ترین مقیاس آن می توانیم دو بعد اولیه برای قائل شویم .

نوآوری بنیادی یا انقلابی؟

نوآوری تکمیلی یا تدریجی؟

در ادامه به تعریف و مقایسه این مفاهیم می پردازیم:

نوآوری بنیادی یا انقلابی 

این دسته از نوآوری ها در لبه تغییر پذیری و تحول قرار دارند و نتایج آنها موجب تغییر پارادایم و یا الگوهای رایج اجتماعی ، اقتصادی و حتی سیاسی می شود . نوآوری بنیادی در بیشتر موارد نسل قبل خود را نابود می نماید و جایگزین آن می شود . برای مثال دو نوآوری انقلابی که در صد سال گذشته جریان زیستی انسان را متحول نمودند می توان به استفاده از انرژی های الکترومغناطیس ( برق و سیستم روشنایی ) و بستر فراگیر ارتباطات ( اینترنت )  اشاره نمود .

نوآوری تکمیلی یا تدریجی 

این دسته از نوآوری ها کوچک ولی مستمر هستند و تاثیر بسزایی در شکل گیری تحولات دارند ، در عصر حاضر با گسترده تر شدن استفاده از اینترنت و هوشمند تر شدن تلفن های همراه به طور روزانه شاهد نوآوری های تکمیلی در زمینه های نرم افزاری و رابط های کاربری هستیم. برای مثال به روز رسانی مدون سخت افزاری و اپلیکیشن های تلفن های همراه را می توان بهترین نمونه از نوآوری تکمیلی بیان نمود .

ماتریس نوآوری

یکی از متداول ترین الگوها در طبقه بندی انواع نوآوری ماتریس نوآوری است . این ماتریس براساس دو شاخص بازار و فناوری شکل یافته است که نسبت به شرایط موجود و نوین بودن هر یک از شاخص ها تقسیم بندی می شود .

براساس این ماتریس نوآوری را می توان به چهار دسته تقسیم بندی نمود :

نوآوری رادیکال

ابتدا وقتی به انواع نوآوری فکر می کنیم اغلب نوآوری رادیکال به ذهن می رسد. زیرا این نوع نوآوری در کسب وکار با متولد شدن صنایع جدید و تکنولوژی های انقلابی همراه است. درحالی که نوآوری رادیکال، نوع نسبتاً نادری از نوآوری است، اما یک جهش اساسی ایجاد می کند.

نوآوری  پیشگام 

نوآوری پیشگام که با نام نوآوری نوترکیب هم شناخته می شود، شامل اتخاذ یک رویکرد، فناوری یا روش خاص از یک رشته در رشته ای دیگر است. این نوع نوآوری در کسب وکار، فوق العاده رایج است؛ تحقیقات نشان می دهد که حدود 40 درصد از اختراعات ثبت شده در 150 سال گذشته در این دسته قرار دارند و این نسبت هر سال افزایش می یابد.

نوآوری تدریجی 

اکثر قریب به اتفاق نوآوری ها ماهیت تدریجی دارند. نوآوری مداوم زمانی است که مجموعه ای از پیشرفت های کوچک و به ظاهر ناچیز با تغییرات سازمانی در مقیاس بزرگ به اوج خود می رسد. بدون شک نوآوری تدریجی قابل دسترس ترین شکل نوآوری در کسب وکار است؛ زیرا اغلب می تواند بدون نیاز به بودجه هنگفت، تشکیل تیمی بزرگ یا تغییر جهت استراتژی کسب وکار انجام شود.

نوآوری مخرب

اصطلاح «نوآوری مخرب» که توسط Clayton Christensen مطرح شد، به زمانی اطلاق می شود که نوآوری، یک شبکه ارزش اساساً جدید ایجاد می کند. این امر می تواند با ایجاد یک بازار جدید، ورود به یک بازار موجود و تغییر نحوه تعامل مصرف کنندگان با یک محصول محقق شود.

تقسیم بندی نوآوری به لحاظ فرم 

نوآوری را به لحاظ فرم می توان به چهار دسته اصلی تقسیم بندی نمود :

نوآوری الگو 

این شکل از نوآوری نیازمند آنالیز عناصر زیادی است و از طریق آن می توان به بازار متفاوتی دست یافت، کسب و کار را رونق بخشید، و موجبات از هم گسیختگی یک صنعت خاص را فراهم آورد؛ مثلاً استفاده از اپلیکیشن اسنپ برای گرفتن تاکسی، یک الگوی نوآورانه است که روش قبلی استفاده از تاکسی سرویس را متحول گردانده است.

نوآوری جایگاه 

نوآوری جایگاه از طریق معرفی مجدد یک محصول یا خدمت به بازار صورت می گیرد که منجر به تغییر درک مشتری از محصول و تغییر در کاربرد آن محصول می گردد؛ مثلاً معرفی محصولات مکمل غذایی کودکان به ورزشکاران به منظور بهبود عملکرد بدن پس از ورزش، یا ارائه خدمات پوستی و جراحی

نوآوری فرآیند 

نوآوری در فرایند، ایجاد یک جنبه نوین از فرایند یا نحوه پیاده سازی آن است؛ مثلاً سیستم پرداخت آنلاین به جای مراجعه حضوری به بانک نمونه ای از نوآوری فرایند است. همچنین آموزش آنلاین به جای حضور فیزیکی در کلاس، یک روش جدید آموزشی از طریق نوآوری در فرایند است.

نوآوری محصول

نوآوری محصول، معرفی کالا یا خدماتی است که با توجه به ویژگی ها و کاربرد مورد نظر، یا نوین است یا به طور قابل توجهی بهبود یافته است بر اساس شواهد تحقیقاتی، ارتباط تنگاتنگی بین عملکرد بازار با محصولات جدید وجود دارد ایجاد تمایز در محصول  نیازمند ایده نوین و کاربردی است. ایجاد تمایز شامل شکل، قابلیتها، شخصی سازی، کیفیت عملکرد، قابلیت انطباق، دوام، اطمینان، و سبک می شود

نوآوری باز و نوآوری بسته

الگوی دیگر تقسیم بندی نوآوری را می توان به بسته و یا باز بودن نوآوری اختصاص داد. این تقسیم بندی از نوآوری در یک دهه گذشته در جهان بیشتر مورد توجه قرار گرفته است . این تقسیم بندی از نوآوری برپایه مفهوم تحقیق و توسعه ایجاد شده است .

نوآوری بسته 

در این روش از تحقیق و توسعه به منظور نوآوری در فرم های ذکر شده ( محصول – الگو – فرآیند – جایگاه) گروهی معیار، در درون یک سازمان یا شرکت به منظور پاسخ دادن به سوالات پیش رو تشکیل می گردد. این گروه معمولا کوچک و دارای تخصص هایی مرتبط و شاغل در سازمان هستند

نوآوری باز 

این مفهوم نیز در حقیقت در راستای تحقیق و توسعه در سازمان و یا شرکت مورد استفاده قرار می گیرد. با این تفاوت که به جای تشکیل یک گروه معیار و متمرکز از افراد با تخصص های مختلف و بیرون از سازمان استفاده می گردد . مهم ترین مزیت استفاده از نوآوری باز، بهره مندی از نظرات چند وجهی و متنوع و عدم نیاز به واحد های متمرکز در شرکت یا سازمان است.